- چند بار که تا به حال دوده خفه کننده ماشین‌ها را درون خیـابان دیده‌اید؟
- چرا درون روز روشن آسمان آبی را نمـی‌بینید؟
- فوران دوده از کارخانجات صنعتی چه فوایدی دارد؟
- پناهگاه بیماران تنفسی درون شـهر آلوده کجا مـی‌تواند باشد؟
اوزون کـه جزء اصلی مـه دود است، موادی که سنگ ها تهیه می شود کاربرد آن گازی هست که از ترکیب اکسید نیتروژن و هیدروکربنـها درون حضور نور آفتاب بوجود مـی‌آید. موادی که سنگ ها تهیه می شود کاربرد آن درون اتمسفر ، ازن بطور طبیعی بـه صورت لایـه‌ای کـه ما را از اشعه ماورای بنفش محافظت مـی‌کند، وجود دارد. موادی که سنگ ها تهیه می شود کاربرد آن ولی زمانی کـه در سطح زمـین تولید شود، کشنده است.
اتومبیلها ، کامـیونـها و ... ، یکی از اصلی ترین منابع اوزون هستند. درون سال 1986 ، مقدار حیرت انگیز 6.5 مـیلیون تن هیدروکربنـهای مختلف و 8.5 مـیلیون تن اکسیدهای نیتروژن توسط خودروهای موتوری وارد هوا شدند. نیروگاهها ، کارخانـه‌های شیمـیایی و پالایشگاههای نفت نیز سهم بزرگی درون همـین مساله دارند و نیمـی از انتشار هیدروکربنـها و نیتروژن درون کشور آمریکا مربوط بـه آنـهاست.
صدمات ریوی ناشی از هوای آلوده بـه اوزون ، خطری هست که هر 3 نفر از 5 نفر با آن روبرو هستند. اکثر مردم نمـی‌دانند کـه مـه دود بـه غیر از انسان بـه سایر موجودات زنده هم آسیب مـی‌رساند. مـه دود ازنی ، مسئول صدمات زیـاد بـه درختان کاج و نابودی محصولات کشاورزی درون بسیـاری از مناطق کشاورزی است.
هر ماده‌ای کـه وارد هوا شود ، خواص فیزیکی ، شیمـیایی و زیستی آن را تغییر مـی‌دهد و به چنین هوای تغییر یـافته ، هوای آلوده گویند. زباله‌های موجود درون هوا
هوای شـهرها دارای یک ترکیب از گازهای
آلوده کننده مـی‌باشد. درون شـهر
لوس آنجلس ، گازهای کشنده ناشی
از کارخانجات با دوده ، اکسید نیتروژن ،
منوکسید کربن و سرب اگزوز
ماشینـها ترکیب مـی‌شود.
- عوامل طبیعی: فوران‌های شدید آتشفشان ، وزش توفان ، بادهای شدید و … ، گازها و ذراتی را وارد هوا مـی‌کنند و سبب آلودگی آن مـی‌شوند.
- فعالیت انسان: کارخانجات صنعتی ، کشاورزی ، شـهرسازی ، وسایل گرمازا ، نیروگاهها ، وسایل نقلیـه و ... ، از عوامل آلوده کننده هوا هستند.
- منوکسید کربن: گاز سمـی منوکسید کربن ، بطور عمده مربوط بـه خودروهایی هست که مصرف سوخت آنـها بنزین مـی‌باشد. این خودروها مقدار زیـادی گاز CO را از طریق لوله اگزوز وارد هوا مـی‌کنند.
- دی‌اکسید گوگرد: عمدتا مربوط بـه نفت کوره (نفت سیـاه) هست که درون بعضی صنایع و تاسیسات حرارت مرکزی و تولید نیرو مورد استفاده قرار مـی‌گیرد.
- اکسیدهای نیتروژن دار: بطور عمده مربوط بـه نفت کوره ، گازوئیل و مقدار کمتری مربوط بـه مصرف بنزین و نفت سفید است.
- هیدروکربن‌های سوخته نشده: عمدتا مربوط بـه خودروهایی هست که بنزین مصرف مـی‌کنند. نفت کوره و گازوئیل درون این مورد سهم کمتری دارند.
- ذرات ریز معلق: بطور عمده ، از سوختن نفت کوره حاصل مـی‌شود.
- برمـید سرب: درون نتیجه مصرف بنزین درون موتور اتومبیلها حاصل مـی‌شود.
- سایر ترکیبات سربی: بنزین خودروها اغلب دارای ماده‌ای بـه نام تترا اتیل سرب هست که بـه منظور روان کار سوپاپ‌ها و به‌سوزی بنزین بـه آن اضافه مـی‌شود. این ماده هنگام سوختن بنزین ، باعث پراکنده شدن ذره‌های جامد و معلق ترکیبات سرب درون هوا مـی‌شود کـه هم سمـی‌اند و هم بـه صورت رسوب‌های جامد وارد دستگاه تنفسی مـی‌شوند.
ولی اکنون انسان این سپر محافظ را از بین مـی‌برد. کلرو فلوئورو کربنـها (CFCS) ، هالونـها (halons) ) و سایر مواد شیمـیایی مصنوعی ، درون 10 که تا 50 کیلومتری بالای سر ما شناورند. آنـها تجزیـه شده ، مولکولهایی آزاد مـی‌کنند کـه اوزون را از بین مـی‌برد.
CFC ها موادی هستند کـه صدها مصرف گوناگون دارند. زیرا آنـها تقریبا غیر سمـی و مقاوم درون برابر شعله بوده ، براحتی تجزیـه نمـی‌شوند. بـه خاطر چنین پایداری ، آنـها که تا 150 سال باقی خواهند ماند. گازهای CFC بـه آرامـی که تا ارتفاعات 40 کیلومتری صعود کرده و در آنجا تحت نیروی عظیم تشعشعات ماورای بنفش خورشید شکسته شده ، عنصر شیمـیایی کلر را آزاد مـی‌کنند.
بعد از آزادی هر اتم کلر قبل از برگشت بـه زمـین کـه سالها طول مـی‌کشد، حدود صد هزار مولکول اوزون را از بین مـی‌برد. سه و شاید پنج درصد لایـه ازن درون سطح جهان تاکنون توسط گازهای CFC تخریب شده است.
اثرات زیست محیطی مقادیر عظیمـی از مواد زاید خطرناک کـه هر ساله تولید مـی‌شود، موجب نگرانی بیش از پیش شده است. درون سال 1983 ، 266 مـیلیون تن مواد زاید خطرناک تولید شده است.
کشورهای پیشرفته بیش از هفتاد هزار ماده شیمـیایی مختلف تولید مـی‌کنند کـه بیشتر آنـها بطور کامل از نظر ایمنی آزمایش نشده‌اند. استفاده نامحتاطانـه از این مواد ، مواد غذایی و آب و هوای ما را آلوده کرده ، اکوسیستمـهایی را کـه ما بـه آنـها متکی هستیم، شدیدا" تهدید مـی‌کند.
مواد شیمـیایی بـه بخش جدا نشدنی از زندگی روزانـه ما تبدیل گشته‌اند. ما از وسایل رفاهی مانند پلاستیکها ، پودرهای رختشویی و آروزولها کـه از مواد شیمـیایی ساخته شده‌اند، استفاده مـی‌کنیم. ولی اغلب از هزینـه پنـهانی کـه ناشی از آنـهاست بی‌خبریم. نـهایتا آنـها از طریق محلهای دفن زباله ، زهکشیـها و فاضلابها بـه آب و یـا زمـین راه پیدا مـی‌کنند.
اگر چه مصرف کنندگان بـه ندرت محصولات پلاستیکی را کـه روزانـه ساخته مـی‌شود و بسته بندی کـه در آن خرید مـی‌کنند، بـه مساله آلودگی سمـی ربط مـی‌دهند، حتما دانست کـه اکثر مواد شیمـیایی کـه در تولید و ساخت پلاستیکها مورد استفاده قرار مـی‌گیرند، بسیـار سمـی هستند. برحسب درجه بندی EPA حتما دانست کـه از 20 ماده شیمـیایی کـه تهیـه آنـها موجب تولید بیشترین مقدار کل مواد زاید خطرناک مـی‌شود، پنج ماده شیمـیایی از شش مورد اولی ، موادی هستند کـه بطور مستمر درون صنایع پلاستیک‌سازی مورد استفاده قرار مـی‌گیرند.
باران اسیدی چیست؟
یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا باران اسیدی است. درون دو دهه اخیر و در برخی نواحی صنعتی و بر اثر فعالیت‌های کارخانـه‌ها مـیزان دی‌اکسید گوگرد و دی‌اکسید ازت درون هوا افزایش یـافته است. این دو ماده درون اتمسفر با اکسیژن و بخار آب واکنش شیمـیایی ایجاد مـی‌کند و به صورت اسید نیتریک و اسید سولفوریک درون مـی‌آید. این ذرات اسیدی مسافت‌های طولانی را بوسیله باد طی مـی‌کنند و به صورت باران اسیدی بر سطح زمـین فرو مـی‌ریزند. چنین بارش‌هایی ممکن هست به صورت برف یـا باران یـا مـه نیز درون بیـاید.پیـامدهای باران اسیدی
- باران اسیدی باعث از بین رفتن بناها و آثار تاریخی بخصوص درون ساختمان‌هایی کـه از سنگ مرمر یـا آهک ساخته شده باشند، مـی‌شود.
- باران اسیدی مـیزان حاصلخیزی خاک را کاهش مـی‌دهد و حتی ممکن هست مواد سمـی را وارد خاک‌ها کند .
- باران اسیدی موجب نابودی درختان و کاهش مقاومت آنـها بخصوص درون برابر سرما مـی‌شود.
[: آلودگی هوا موادی که سنگ ها تهیه می شود کاربرد آن]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 24 Sep 2018 08:31:00 +0000